Hvernig "afvopnum" við ofbeldismann eða ofbeldiskonu ?

"Ofbeldi er andstæða uppeldis" - sagði góð kona einu sinni á námskeiði sem ég sótti um "Ofbeldi orða og þagnar" eins og það var kallað.

Það er hægt að meiða með orðum, en líka með þögn.  Það er hægt að beita augnaráði,  það er hægt að stynja eða hvað sem er og það nægir til að þér sé stjórnað - þ.e.a.s. ef þú ert vön/vanur ákveðinni hegðun eða nærveru viðkomandi.   Það er hægt að stjórna með látbragðinu einu saman. -

En eigum við að láta að stjórn? - og af hverju látum við að stjórn? -

Auðvitað er það lærð hegðun,  oft lærð hegðun barns.  Ein djúp stuna, eða e.t.v. hamagangur og glamur í diskum í eldhúsi eru nóg skilaboð að einhver - t.d. mamma er ósátt.   Þegar einhver svona dóminerandi (stjórnandi) er á heimili getur allt heimilið verið undirlagt.

Í myndinni "Ungfrúin góða og húsið" - dansaði fólk villtan dans og hoppaði uppí rúmi þegar heimilisfaðirinn brá sér í burtu. -

Ofbeldi er aldrei gott,  það bælir og brýtur niður.  Þess vegna verðum við að spyrja okkur hvað við getum gert.  Börn eru býsna varnarlaus,  en þau finna sér yfirleitt flóttaleiðir,  leiðir til að komast af.  Þær leiðir enda því miður oft - vegna niðurbrots - í því að barn dregur sig í hlé, passar að vera ekki fyrir, fer í það að vera ýkt duglegt til að fá viðurkenningu, sum fara að borða meira til að deyfa sársaukann önnur að vera fyndin og skemmtileg fara í trúðshlutverk til að gleðja alla, því þau halda jafnvel að þau beri ábyrgð á stunum eða óhamingju hinna fullorðnu.  Það eru ýmsir varnarhættir.

En hvað getum við gert sem fullorðnir einstaklingar? 

Haldið áfram í hlutverkunum eða?  

Auðvitað höfum við gefið þessum stynjara, eða orðljóta aðila allt of mikið vald í okkar lífi.  Þessum sem er e.t.v. vafinn í ósýnilegt óveðursský og við sogumst inn í það því það hefur áhrif og ekki sést til sólar á meðan viðkomandi er á svæðinu.

Vanlíðan eins verður því vanlíðan allra.  Því að sá eða sú sem er reið/ur, í gremju, fýlu eða hvað sem það er er auðvitað í sársauka.  Við getum valið að falla með viðkomandi og verða hluti af sársaukanum, eða við getum valið að taka "valdið" af viðkomandi og láta það ekki hafa áhrif.

Að sjálfsögðu viðurkennum við sársauka eða vanlíðan aðilans, EN við þurfum ekki að láta okkur líða eins og honum eða henni líður.

Við verðum aldrei nógu veik til að hjálpa hinum veika, eða okkur líður aldrei nógu illa til að þeim sem er í vanliðan líði betur.   Ef það er svo þá er það að sjálfsögðu ekki sá eða sú sem elskar okkur. -   Auðvitað viljum við að náunganum líði vel.  Hamingja hans á aldrei að skyggja á okkar eigin,  ef að aðili sem er að slíta sambandi vill þér óhamingju er það er ekki vegna ástar heldur er það andstæðan, eða  toppurinn á annað hvort vanlíðan viðkomandi og/eða eigingirninni. -  

"Ég er ekki hamingjusöm/hamingjusamur þá mátt þú ekki vera það heldur." -

En hver valdar þann sem beitir ofbeldi, og hver leyfir honum/henni að komast upp með það? -

Ef einhver nær tökum á þér og þínum hugsunum er það vegna þess að hann/hún er STÓR aðili í þínum huga og í raun veitir ÞÚ  valdið.

Þegar einhver ætlar að byrja að beita þig ofbeldi eða tala niður til þín þarft þú að minnka viðkomandi í huganum, breyta persónunni í pinkulítinn sprellikall eða kerlingu og ljá persónunni rödd Mikka mús eða eitthvað álíka (einhver sagði "geltandi kjölturakka")  þá hættir hann að vera valdaður og í staðinn fyrir að þú sitjir eftir sem titrandi strá þá getur þú hlegið innra með þér að þessari fígúru. -

 Það er ein leiðin. Viðkomandi verður vissulega pirruð eða pirraður að hafa ekki stjórn lengur og gæti misst stjórn á sér - en það er auðvitað markmiðið. -   Einhver lærdómur hlýst líka af þessu.

Önnur leiðin er að sjá viðkomandi sem sært barn og hreinlega vorkenna viðkomandi,  ekki þó með þeim hætti að láta hann/hana valta yfir þig vegna vorkunnsemi þinnar í hans/hennar garð.

Veik manneskja eða særð - á ekki að hafa leyfi til að valta yfir þig, vegna veikinda sinna, ekki frekar en manneskja í hjólastól hefur ekki leyfi til að keyra yfir aðra bara vegna þess að hún er í hjólastól.

- Það er meðvirkni og þá ýtir þú undir hegðunina og persónan heldur auðvitað áfram að nýta sér það að þú finnur til með henni. -   Það er mikilvægast að láta ekki stjórnast - vegna þess að öll ráð í bókinni eru notuð til stjórnunar.  

Ef þú byrjar að gefa eftir, er gengið lengra og lengra og ekki ímynda þér að það sé borin virðing fyrir þér ef þú gefur eftir!

Næst þegar einhver ætlar að fara að "bossast" með þig eða stjórna þér prófaðu að "afvopna" viðkomandi á þennan hátt og gáðu hvort þú ferð ekki bara að hlægja í stað þess að láta niðurbrótandi tal eða ofbeldið hafa áhrif.

Mundu bara að valda ekki peðin,  því auðvitað eru það bara peð sem beita ofbeldi.   Þau reyna að stækka sig með ofbeldinu,  en engin/n sér stækkunina nema sá sem samþykkir að þau verði stór og ráði.

Hættu að samþykkja ofbeldi peðsins og gerðu þér grein fyrir smáttarlegu háttalagi.  -

Ljónið öskrar þegar því líður illa, - en þegar þú ert komin/n með andlegan styrk hefur öskur ljónsins ekki lengur áhrif á þig.  Þú hefur valdið og ljónið verður eins og gæfur hvolpur í þínum höndum. -

Við erum oft hrædd við að segja stopp - og að láta vita að okkur er ofbeldi ekki bjóðandi.  Oft hefur fólk sem beitir andlegu ofbeldi ótrúlegustu "vopn" - allt er notað - og eftir því sem sá/sú sem beitir ofbeldi er meira upptekinn af sjálfum sér og sínum sársauka, þá fer ekkert að skipta máli nema að sá sem fyrir ofbeldinu verður finni til -  tilgangurinn er annað hvort að meiða þig,  eða (eins undarlegt og það hljómar) að þú skiljir sársauka ofbeldismannsins,  hann kann bara ekki að koma orðum að því á annan hátt.  Þú átt að finna til vegna þess að hann finnur til.  

Ofbeldismanneskja notar því stundum börn í baráttu sinni,  notar hótanir um að skaða sjálfa/n sig, eða eitthvað sem er mjög viðkvæmt og mætti líkja við að kýla undir beltisstað.  Ofbeldismanneskja kennir þér oft um alla sína óhamngju og snýr öllu upp á þig - því hún er í afneitun.  Því er þetta oft frekar snúið. - 

Ofbeldismanneskja er i raun voðalega lítil - en við megum ekki trúa því að hún sé stór.  Verst að margir sem beita ofbeldi eru oft snillingar í að niðurlægja og ýta á takka sem eru veikir fyrir - en það hjálpar að vita af því og skilja að í raun á þessi manneskja bara voðalega bágt.   

Ath! Þegar tvær særðar manneskjur mætast í sambandi, er oft erfitt að skilgreina hvor þeirra er hin andlega ofbeldismanneskja.  Það er engin/n að segja að það þurfi bara alltaf eina ofbeldismanneskjuí slíkt samband. 

Konur eru oft fyrri til að líta á sig sem fórnarlömb í slíku sambandi,  það er "hefð" fyrir því,  en mjög mikið af körlum eru ekki síður ofbeldisþolar.  Stjórnsemi er lika ofbeldi og sumir karlar eru að reyna að sitja og standa eins og konunum líkar,  og ef þeir geta ekki lesið hugsanir þeirra verða þær fúlar, og hvæsa oft á þá eða nota eitthvað eins og að halda aftur af nánd.  Ef þeir svara í sömu mynt, jafnvel með sömu orðum og konan,  þá er hrópað:  "Ofbeldi"  - 

Við afvopnum ofbeldismann - með að taka ekki þátt í ofbeldinu, vera ekki meðvirk, "kaupa" ekki tiltalið o.s.frv. -  Við gerum það með því að styrkja eigin sjálfsmynd - sjálfsvirðingu - sjálfstraust.  

Ofbeldi leiðir af sér ofbeldi - ást leiðir af sér ást.  

 

Þú notar mátt elskunnar og uppeldis sem er miklu sterkari en máttur ofbeldis. -

Jóhanna Magnúsdóttir

Heimasíðan mín er  HÉR

Þessi yfirþyrmandi tilfinning að vilja ekki vera hérna lengur .....

"Hérna" .. þýðir lifandi á þessari jörðu.

Ef þú hefur upplifað það einhvern tímann að vilja flýta fyrir, vonast eftir slysi, óskað eftir að eitthvað gerðist svo þú fengir bara "short cut" á þetta allt saman - þá ertu ekki ein/n.

Þegar bjátar á, þegar okkur leiðist, þegar við finnum engan tilgang - þá verður þessi tilfinning oft sú sem er á toppnum.

Af fenginni reynslu veit ég að það sem vantar er innri friður.  Það er svo skrítið að innri og ytri friður hafa áhrif á hvorn annan.  Áhyggjur af fjármálum hafa áhrif,  áhyggjur af fólki, - að vera fjarri fólki, að hafa engan til að knúsa - eða einhver vill knúsa mann of mikið kannski?

Það vantar eitthvað jafnvægi,  yfirvegun, ró.

Eins og söngkonan sagði einhvern tímann þá er líkaminn verkfærið.

Okkur vantar því ekki verkfæri - heldur vantar okkur að nota verkfærið.

Verkfærið til að fá innri ró.

Tjá okkur, sjá okkur og hlusta ..

Veita athygli því sem við einu sinni var bara á óskalista og eigum í dag? - Er eitthvað svoleiðis í lífinu okkar?

Tónlist getur spilað stóra rullu í lífinu, hún gerir það í mínu og textarnir gera það.

Grunnurinn að þessum pistli var upprunalega skrifaður í júlí, en þá skrifaði ég:  

Í morgun var ég sorgmædd þegar ég keyrði frá Keflavík og var búin að skila af mér barnabörnunum.  Ég veit samt að þau eru í góðum höndum hjá föður sínum og kærastan hans virðist vera þeim kær líka.  Þegar ég horfi á það frá óeigingjörnu sjónarhorni þá er ég ofboðslega ánægð með það.

Í útvarpinu kom svo fallegt lag að það var eins og mér væri gefin sprauta og mér líður ennþá eins og ég sé í vímu  ..  notalegri vímu sáttar og fullvissu um að allt sé eins og það á að vera.

Gerum okkar besta með það sem við höfum,  "hérna" - ekki sitja ein uppi með vanlíðan og hugsanir,  tjáum okkur við þau sem við treystum.

Það skritna er að þegar við erum búin að segja eitthvað upphátt þá verður það yfirleitt minna þungbært.  Það er þó best að segja það einhverjum sem er ekki of tilfinningalega tengdur því að hann gæti tekið byrðina þína á sig,  - ráðgjafar, sálfræðingar og fólk sem gefur sig út fyrir að vera andlegir leiðbeinendur,  já ekki gleyma prestunum og djáknunum,  er fólkið sem er gott að opna sig við og létta á hjarta sínu.

Alls konar samtök eins og Alanon, coda, AA, þar sem fólk talar og hlustar gera kraftaverk fyrir svo marga.   Þar er samhygðin svo mikil.

Samhygð - samhugur er það sem er svo gott að finna.

Já, ég sagði það - við erum aldrei ein.

Það er eitt af því mikilvægasta sem við þurfum að vita í þessum heimi þegar við erum með yfirþyrmandi tilfinningar - og sérstaklega í þeim dúr að vilja bara ekkert vera hérna lengur.

Það er alltaf einhver sem elskar þig,  ástæðan fyrir að ég skrifa þennan pistil er að ég finn að það eru svo margir sem glíma við sársauka og halda að þeir séu einir ...  en nei, nei þú ert ekki ein/n ..  leyfðu traustinu á að betri tíð sé að birtast innra með þér verða stærra og meira en tilfinningunni að tíðin sé að þyngjast.

Ef einhver les þetta sem líður illa á sálinni og á erfitt með að sjá ljósið, - endilega kíktu á bloggið mitt www.johannamagnusdottir.com  þar er ég m.a. að skrifa um þetta innra ljós okkar.  

Tilgangur lífsins? -  Hversu margir hafa ekki pælt í honum,  en "surprise"  hann er gleði!  Ég er ekkert að tala úr tómarúmi, ég hef átt dimmar stundir og hef gengið í gegnum marga sorg og eina dýpstu sorg lífsins, það að missa barnið mitt. -  En hvert á ég þá að horfa? -  Í myrkrið eða ljósið?  

Þrjú atriði sem hjálpa - ef við erum enn fær um að hjálpa okkur sjálfum:

1)  15 mínútna hugleiðsla á dag  (innhverf íhugun þar sem við virkjum þetta innra ljós)

2)  Útivera - rigning eða sól, þar sem við öndum djúpt og þökkum það sem fyrir ber.

3) Ekki lesa bara bækur,  heldur líka skrifa,  taka þér í hönd þína eigin tómu stílabók og lista upp það sem er virði í lífinu,  allt sem hægt er að þakka fyrir.  Við höfum alltaf eitthvað að þakka fyrir og þakklætið leiðir af sér gleði og hún fer hægt að rólega að aukast í lífi okkar.  

4)   Horft upp og fram, - horfa út um gluggann ef við erum ekki úti. -  Trúa því og treysta að þarna úti  (auk þess sem er hið innra)  sé alheimurinn með þína verndarengla að veita þér athygli,  fylgjast með og elska þig, styrkja þig, vernda þig, veita þér innblástur o.s.frv. - 

Umfram allt -  að leyfa þér að trúa að það sé alltaf einhver sem elski þig - Ég geri það,  annars væri ég ekki að skrifa þennan pistil.  

Sjálfsvíg taka árlega stóran toll

Lögmál aðdráttaraflsins .. aðlaðandi er konan ánægð

"Hver gaf þér þessar rósir?" spurði barnið? - "Ég fékk þær frá aðdáanda" - svaraði konan og brosti sínu Mónulísubrosi. 

Síðan bætti hún við "Ég keypti þær sjálf" .. 

Í stað þess að bíða eftir ást, gjöfum og gleði frá öðrum, gefðu sjálfri/sjálfum þér ást, gjafir og gleði. - 

Gleði laðar að sér gleði, gjafir laða að sér gjafir og ást laðar að sér ást.  

 

Landslög og undanþágur frá þeim ..veittar sumum en öðrum ekki?

 Ég tel að við getum ekki neitað Múslimum um að taka sín Sharía lög inn í landið á meðan við leyfum öðrum trúfélögum á Íslandi að starfa með sín prívatlög. -  

Það verður eitt yfir alla að ganga.  Þjóðkirkjan (styrkt af ríkinu) veitir prestum "samviskufrelsi" til að vígja ekki samkynheigða, en samt er í landslögum jöfn hjónavígsla.

- Hvar liggur samviskufrelsi múslimanna í málum kvenna? -  Kaþólikkar vígja ekki konur til prestskaps, - það eru lög um jafnrétti í landinu. - 
 

Bara svo við vitum að hverju við erum að ganga og að eitt skal yfir alla ganga. -  

Hvar á að setja línuna?

Er það bara ég sem er ekki að fatta þetta?

Er réttlætanlegt að trúarsannfæring sem gengur gegn mannréttindum trompi landslög?  

Eru megrunarkúrar orsök offitu? ..

Þetta er slatta langur pistill, en ef þú vilt fá "summary" eða útdrátt þá er hann hér í næstu fimm línum. -

Njóttu meðvitað hvers munnbita! .....

• Þú getur ekki notið nema að vera almennilega svöng/svangur
• Þú getur aðeins notið þess sem þér finnst í alvöru gott
• þú hættir að njóta matarins þegar líkaminn er saddur

Ef þú ert enn forvitin/n lestu þá áfram:

"Forget about dieting.  For ever. Diets are not more than training courses in how to get fat and feel like a failure." - Paul McKenna

Gleymdu þessum megrunarkúrum. Að eilífu. Megrunarkúrar eru þjálfun í því hvernig á að fitna og í að líða eins og við séum misheppnuð! -

90% af megruanrkúrum misheppnast - til langs tíma sé litið.  (Þessi prósentutala er eitthvað flöktandi, en 90% skv. Paul McKenna).

Paul McKenna notar svipaða hugmyndafræði og Geneen Roth, sem skrifaði bókina Women, Food and God, an unexpected Path to almost everything.-

Hún er með sjö leiðarljós, en hann fjögur - en það má segja að þau skarist algjörlega. -

Hún kallar sínar "reglur" - "Guiding Lines"  - en hann "Golden Rule" -

Gullnu reglurnar hans Paul eru:

1. When you are hungry - Eat. - (Þegar þú ert svöng/svangur - borðaðu).  

• Líkamlega hungruð/hungraður - þ.e.a.s þú finnur hungrið í maganum, ekki í höfðinu. - Ath! - oft er erfitt að átta sig á muninum á hungri og þorsta, prófaðu því alltaf fyrst að drekka 1-2 glös af vatni og það er reyndar ágæt regla fyrir allar máltíðir. -

2. Eat what you want, not what you think you should. (Borðaðu það sem þig langar, ekki það sem þú heldur að þú eigir að borða).

3. Eat CONSCIOUSLY and enjoy every mouthful (Borðaðu með með MEÐVITUND og njóttu hvers munnbita).

• Að borða með meðvitund og njóta þýðir að við borðum hægt og yfirvegað,  finnum ilminn af matnum, áferðina, tyggjum vel, við borðum án truflunar (erum ekki að lesa OG borða í einu t.d. - ekki frekar en við værum uppí rúmi og njóta kynlífs og lesa moggann). -

4. When you think you are full stop eating. (Þegar þú heldur að þú sért södd/saddur hættu að borða).

• Ef þú átt erfitt með að átta þig á hvenær þú ert södd/saddur - hugsaðu þér bara hvernig þér líður þegar þú ert búin/n að fara á klósettið, - fyrst verður okkur mál og svo höfum við þvaglát eða hægðir (pent orðað) og við vitum þegar við erum búin. - Sama tilfinning á að vera í maganum þegar við erum södd. -  Alveg eins og okkur er ekki lengur mál, erum við ekki lengur svöng. -

Vegna ýmissa "skekkja" í okkur sjálfum,  virðumst við eiga erfitt með þetta.

Þau sem ekki eru "skökk" - eru það sem kallað er "naturally thin people" - eða eðlilega grannt fólk, - sem flestir í yfirþyngd þola ekki! .. En það er fólkið sem virðist borða hvað sem er og aldrei fitna. - Er það ekki bara hið eðlilega? -

En finnum hvaða þrjár "skekkjur" eru í gangi - og hvað orsakar að þú ert enn í yfirvigt? -

Hverjar eru þrjár helstu ástæður offitu í heiminum skv. Paul McKenna? - (Ath! ein orsökin útilokar ekki hina og oft er um þetta allt að ræða). -

1.   Obsessive Dieting eða Þráhyggjumegrun er ein aðalástæðan fyrir "obesity" - í heiminum. -  (ætli við köllum þetta ekki jójó-megrun, þar sem við förum í kúr grennumst, fitnum (meira en síðast) og svo förum við í kúr grennumst .... o.s.frv. - )

A diet is any system of eating that attempts to exert external control over what, where, when or how much you eat. -

Það að kúr virki ekki til langframa hefur ekkert með þig að gera, - það hefur með líffræðina að gera. - Að neita sér um mat er versta aðferðin til að losna við aukakílóin. -

2.  Emotional eating - Tilfinningaát  

Fólk borðar oft vegna þess að því leiðist, er einmana, þreytt - eða af einhverri annarri tilfinningalegri ástæðu. -  Þess vegna líður fólki svo oft eins og það sé aldrei satt.  Það vantar lífsfyllingu - það eru tómir tilfinningapokar innra með þeim og á þá er verið að fylla. - Þau fá aldrei "merkið" um að hætta að borða,  því þau verða aldrei södd. - Fá aldrei nóg, eru aldrei nóg. 

Þú þarft því að stoppa og  spyrja þig;  Er ég raunverulega svöng/svangur eða þarf ég bara að breyta líðan minni? -

Ef þú kemst að því að þú þarft bara að breyta líðan þinni, komast hærra á hamingjuskalanum, máttu vita að enginn skammtur af mat dugar til að gera þig hamingjusama/n. - Þú þarft að fara í aðrar "aðgerðir" til að láta þér líða betur,  skoða líf þitt í heild og finna leiðir til að finna þína innri hamingju - og hvað þig vantar RAUNVERULEGA í líf þitt. -

3. Faulty programming - Röng forritun. 

Ef þú ert of feit/ur er það EKKI ÞÉR AÐ KENNA og engin megrunarpilla, heilsudrykkur eða "hvernig á að megra sig bók" - getur breytt því. -

(Það sema gildir um meðvirkni, - hún er lærð hegðun alveg frá bernsku, hún er eðlileg viðbrögð barns við óeðlilegum aðstæðum).   Hvernig við umgöngumst mat er því aðeins birtingarmynd af því hvernig við umgöngumst lífið og okkur sjálf. -

Slakaðu því á, þú ert ekki klikk, ekki bilaður/biluð og þú ert ekki vond manneskja. -  Þú hefur bara tileinkað þér mjög óheppilega siði.  En góðu fréttirnar eru að þegar þú hefur tileinkað þér nýja siði, endurforritað þig þá verður þetta auðvelt. -

(Ath! - ég segi oft að við í Lausninni  www.lausnin.is - ættum að svara "endurforritun góðan daginn! - Vegna þess að það sem við erum að hjálpa fólki að sjá eru sárin sem valda ranghugmyndum um okkur sjálf, - sárin sem valda því að þú talar niður til þín og beitir þig í raun hörku og niðurrifi í stað þess að byggja þig upp, elska þig, virða, treysta o.s.frv.). -  Ég bendi á pistil Sophie Chiche í þessu sambandi, en hún er sálfræðingur sem skoðaði eigin ástæður sem voru á tilfinninganótum og vegna rangrar forritunar - þegar fólk spurði hana hvað hún hefði gert, þegar það sá að hún var búin að missa eitthvað um 40 kg, þá svaraði hún "I didn´t DO anything, I shifted my state of being" -  ég myndi túlka þetta þannig að hún hafi breytt hugsunarhætti sínum og viðhorfum  - og auk þess sagði hún "You need to see your pain to change"-   og hún viðurkenndi vanmátt sinn og sársauka.  Það er einnig ástæðan fyrir því að við förum í skoðunarferð til fortíðar,  til að sjá og skilja, en ekki að setjast þar að eða að leita að sökudólgum. 

Ef þú myndir ekki nenna að lesa þetta og þyrftir bara eina reglu til að komast í þína heilsusamlegu þyngd:

Stutta útgáfan af þessum pistli er endurtekin hér:

Njóttu meðvitað hvers munnbita! .....

• Þú getur ekki notið nema að vera almennilega svöng/svangur
• Þú getur aðeins notið þess sem þér finnst í alvöru gott
• þú hættir að njóta matarins þegar líkaminn er saddur

og smá í viðbót: - Við erum að komast frá skömm til sáttar,  frá hinu ytra til hins innra. - Inn í kjarna okkar sjálfra til þess að hafa möguleika að hjartað ráði för. -

Ef hjartað gæti talað hvað myndi það vilja þér?

Ef þú vilt vita meira, fá fyrirlestur fyrir hóp - hafðu þá samband við mig:  [e-mail]

Gleymdu þessum megrunarkúrum. Að eilífu. Megrunarkúrar eru þjálfun í því hvernig á að fitna og í að líða eins og við séum misheppnuð! -

Markmiðið er að fara að njóta, vera sátt og hamingjusöm! -

(Að gefnu tilefni endurtek ég það þrisvar í þessum pistli hvað er að njóta:

• Þú getur ekki notið nema að vera almennilega svöng/svangur
• Þú getur aðeins notið þess sem þér finnst í alvöru gott
• þú hættir að njóta matarins þegar líkaminn er saddur

MIKILVÆGT: Að njóta er ekki að borða þegar við erum ekki svöng, að borða það sem okkur þykir vont, að borða með samviskubiti og  troða í sig þangað til okkur er illt  ...

Leyndarmál og lygar ...

Leyndarmálið á bak við lífshamingjuna - er að hafa ekki leyndarmál, lifa af heilu hjarta - sem er að segja hug sinn og sögu sína kinnroðalaust, - hætta að reyna að vera fullkomin/n

 (endurtekið efni) 

Brene Brown er rannsóknarprófessor í University of Houston Graduate College of Social Work. Hún hefur varið 12 árum í að rannsaka berskjöldun (vulnerability),  skömm,  áreiðanleika (authenticity) og hugrekki. Hún er höfundur bókarinnar "The Gifts of Imperfection."  

Eftirfarandi er þýðing (og smá útúrdúrar) á grein sem birtist á CNN "Want to be happy, stop trying to be perfect."  Hún er þarna með "lykilinn" að lífshamingjunni - og efni hennar kallast algjörlega á við það sem við hjá Lausninni erum að vinna með í sambandi við meðvirkni, en sá sem er meðvirkur er einmitt alltaf með hausinn fullan af því "hvað aðrir eru að hugsa" og að geðjast umhverfinu svo að hann sé samþykktur. Sér ekki eigið verðmætamat, nema í gegnum aðra (einföldun). 

Mörg okkar hafa í gegnum árin rembst eins og rjúpan við staurinn við að vera fullkomin.  En undarlegt en satt, að aldrei virðist það nást og við erum orðin úrvinda, teygð og toguð að innan af skömm og vonbrigðum yfir því að ná ekki þessum meinta fullkomleika.

Við getum ekki slökkt á "röddinni" í hausnum, sem hljómar eitthvað á þessa leið "Þú ert aldrei nógu góð/ur"  - "Hvað skyldi fólk eiginlega halda?" ..

Hvers vegna, þegar við vitum að það er ekkert til sem heitir fullkomið, eyðum við svona miklum tíma og orku að vera og gera allt fyrir alla? Halda öllum ánægðum? -

Er það vegna þess að við erum svona hrifin af fullkomnun? - Öööö.. nei! 
Staðreyndin er sú að við löðumst að fólki sem er raunverulegt og með báða fætur á jörðinni.  Við hrífumst af frumleika og dáumst að lífi sem er svolítil  óreiða og ófullkomið.

Við sogumst inn í fullkomleikann af einfaldri ástæðu:  Við teljum að fullkomleikinn muni vernda okkur. 
Fullkomleiki er sú trú að ef við lifum fullkomin, lítum fullkomlega út, og hegðum okkur fullkomlega vel, getum við forðast eða gert sem minnst úr sársaukann við ásökun, áfellisdóm og skömm. 
Við verðum öll að upplifa að við séum einhvers virði og tilheyrum einhverjum, og verðmæti okkar er í húfi þegar við erum aldrei nógu _____________ (þú getur fyllt í eyðuna: mjó, falleg, gáfuð, sérstök, hæfileikarík, dáð, vinsæl, upphafin).

Fullkomleiki er ekki það sama og reyna að gera okkar besta. Fullkomleiki er ekki um að ná heilbrigðum markmiðum og vexti;  hann er skjöldur.  Fullkomleiki er 20 tonna skjöldur, sem við dröslum með okkur, og ímyndum okkur að hann muni vernda okkur, þegar hann í raun er hluturinn sem hindrar okkur að vera séð og að ná flugi.

Þegar við búum í samfélagi þar sem yfir flæða óuppfyllanlegar væntingar í öllu mögulegu,  frá því hversu mörg kíló við eigum að vera til þess hversu oft í viku við eigum að stunda kynlíf, er ógnvekjandi að leggja frá sér varnarskjöldinn.  Að finna hugrekkið, ástríðuna og tenginguna við að flytja sig frá hugsuninni "Hvað ætli fólk hugsi"?  yfir í "Ég er nóg."  það er ekki auðvelt.  En hversu hrædd sem við erum við breytingar, kemur að því að við verðum að svara eftirfarandi: 
Hvort er meiri áhætta?  Að sleppa því sem fólk hugsar - eða að sleppa því hvernig mér líður,  hvernig ég trúi, og hver ég er?

Hvernig búum við okkur undir hugrekki, ástríðu og tengingu sem við þurfum til að ná utan um okkar eigin ófullkomleika og að viðurkenna að við erum nóg - að við séum verðug ástar, að tilheyra og gleði?  Hvers vegna erum við öll svona hrædd við að láta hin sönnu okkur vera séð og þekkt. Hvers vegna erum við svona lömuð yfir því hvað aðrir hugsa um okkur? 
Eftir áratuga rannsóknir Brene Brown á  berskjöldun, skömm, og áreiðanleika, hefur hún uppgötvað eftirfarandi:

Djúp þörf fyrir að tilheyra og vera elskuð er eitthvað sem engin manneskja getur gefið afslátt af. Við erum líffræðilega, vitsmunalega, líkamlega og andlega "víruð" til að elska, vera elskuð og tilheyra.
Þegar þeim þörfum er ekki fullnægt, virkum við ekki eins og okkur er ætlað. Við brotnum. Hrynjum niður. Við dofnum. Okkur verkjar. Við meiðum aðra. Við verðum veik.  
Sannarlega eru aðrar ástæður veikinda, doða og sársauka, en fjarlægð við ást og að tilheyra mun alltaf leiða til þjáningar.

Í rannsóknarviðtölum sínum, komst hún að því að aðeins einn hlutur aðskildi konurnar og karlana sem upplifðu djúpstæðar tilfinningar ástar og þess að tilheyra frá þeim sem voru að berjast við það. Það var verðmætamat þeirra.  Það er eins flókið og einfalt og eftirfarandi: 
Ef við viljum upplifa að fullu ást og það að tilheyra, verðum við að trúa að við séum verðug ástar og að tilheyra einhverjum.

Stærsta áskorunin fyrir okkur flest er að trúa að við séum verðug núna, á þessari mínútu.  Það eru engar forsendur fyrir verðmæti.

Mörg okkar hafa skapað lista fyrir forsendum verðmætis:

 

• Ég verð vermæt/ur þegar ég hef misst 10 kíló
• Ég verð verðmæt ef ég verð ófrísk
• Ég verð verðmæt/ur ef ég verð/held mig edrú
• Ég verð verðmæt/ur ef allir halda að ég sé gott foreldri
• Ég er verðmæt/ur ef ég hangi áfram í þessu hjónabandi
• Ég verð verðmæt ef ég næ í flottan maka
• Ég verð verðmæt þegar foreldrar mínir samþykkja mig loksins
• Ég verð verðmæt/ur þegar ég get gert allt, og það lítur út fyrir að ég sé ekki einu sinni að reyna

Hér er það sem er í raun kjarninn í því að lifa af heilu hjarta:

Verðmæt/ur núna. Ekki EF. Ekki ÞEGAR.  Þegar við erum verðug ástar og þess að tilheyra núna. Þessa mínútu. Eins og er.

Að sleppa forsendunum fyrir verðmæti þýðir að ganga hinn langa gang frá " Hvað heldur fólk?" til þess: "Ég er nóg."  En eins og öll mikil ferðalög,  hefst þessi ganga á einu skrefi, og þetta fyrsta skref í göngunni að heilu hjarta er að æfa sig í hugrekki.

Rót orðsins "courage" á ensku er er latneska orðið cor - fyrir hjarta.  Í fyrri tíma skilgreiningu hafði orðið "courage" aðra skilgreiningu en það hefur í dag.  Það hafði upprunalega þá þýðingu að segja hug sinn, með því að tala frá hjartanu.  Það stemmir ágætlega við íslenska orðið hugrekki, að segja hug sinn.

Í tímans rás hefur skilgreiningin breyst og í dag á hugrekki meira skylt við  hetjuskap.  Hetjuskapur er mikilvægur og við þurfum sannarlega á hetjum að halda, en Brene Brown telur að við höfum misst tenginguna við það að tala einlæglega og opinskátt um hver við erum, um tilfinningar okkar, og um reynslu okkar (góða og slæma) - það sem er skilgreining á hugrekki.

Hetjuskapur er oft um það að leggja lífið að veði.  Hugrekki er um að leggja berskjöldun okkar að veði - að fella varnir okkar. Ef við viljum lifa og elska af heilu hjarta og taka þátt í tilverunni þar sem við erum verðmæt, af sjónaróli verðugleikans, er fyrsta skrefið að æfa hugrekkið að vera saga okkar (skammast okkar ekki fyrir líf okkar) og segja sannleikann um það hver við erum.  Meira hugrekki er ekki hægt að hugsa sér."

---

"SANNLEIKURINN MUN GJÖRA YÐUR FRJÁLS" .. 

Spegilmynd móður minnar ...

Ótti og flótti frá sannleikanum og sjálfri mér...

Hún er verndandi og góð

kemur inn í lífi mitt fyrir fæðingu

Hún er vanmátturinn og dýrðin

sem skyggir á sjálfan Guð

Kennir mér að þykjast og þóknast

tipla á tánum og setur mig í hlutverk

þar sem ég er stillt og prúð,

sniðug og ábyrg

til að ég  fái athygli, elsku og þakklæti

viðurkenningu og samþykki

sem ég verð að vinna fyrir

því annars á ég það ekki skilið

Hún kennir mér að fela og ljúga

og til að halda leyndarmál

til að vernda heiður hússins

og fjölskyldunnar

Hún kennir mér að skammast mín

fyrir sjálfa mig

og lifa með sektarkennd

þar sem ég sveigi frá eigin gildum

og sannleikanum sjálfum

kennir mér að  óttast

það að segja frá sársauka mínum

að standa með sjálfri mér

því þá gæti ég misst ...eitthvað og einhvern

og lífið verður einn allsherjar flótti

frá sannleikanum og sjálfri mér

og ég týni því verðmætasta

sem er ég sjálf

Hún er mín meðvirka móðir 

Hún er ég 

 

----

Svona ljóð er ekki sett fram til að ásaka eða dæma, heldur til að vekja til umhugsunar um það hvaða fyrirmyndir við setjum börnum okkar.  Hvað erum við að kenna þeim? - Erum við að rækta okkur sjálf, virða og elska,  hugsa um heilsuna, vera glöð heiðarleg og hamingjusöm? -

Af hverju ekki?

Viljum við ekki eiga heilsuhraust, heiðarleg og hamingjusöm börn?  

Börnin læra það sem fyrir þeim er haft og fagnaðarerindið er að við getum alltaf breytt um stefnu,  af vegi blekkingar inn á veg sannleikans,  sannleikans sem frelsar okkur eins og frá púpu yfir í fiðrildi, en umbreytingin getur kostað sársauka.  

Hann er þess virði.  

Er flughræðsla stjórnsemi og/eða vantraust á lífsins gangi? ...

Hér á eftir kemur algjörlega óvísindaleg pæling,  bara svona hugdetta sem ég var að ræða við minn nánasta. - 

Ég fór að heimsækja ónefnda konu í gær, sem var mjög stressuð vegna þess að hún var að fara í flug í dag.  Sagði að hún færi oftar i ferðalög ef hún væri ekki svona logandi hrædd.  Í einhver skipti hafði hún drukkið áfengi,  jafnvel öskrað á flugfreyjuna að færa sér drykk áður en barþjónusta hófst.

Svona i framhjáskoti má nefna það að einu sinni var viðtal við Eddu Björgvins sem sagðist aldrei drekka í flugvél, því að ef hún hrapaði vildi hún mæti Guði edrú! :-)

Vantar aldrei húmorinn hjá Eddu.

En áfram að blessaðri flughræðslunni, - ég man ííka eftir dagfarsprúðri konu sem kom að tala við mig þegar ég var að fara til Florida með börnin og konan var svo drukkin að börnin voru logandi hrædd við hana og fannst hún mjög óþægileg.

Af hverju óttumst við nokkurn hlut? - 

Jú, tilgáta mín - hin óvísindalega - byggist á því að þetta eru bæði hlutir sem við höfum ekki stjórn á. Við getum ekki stjórnað flugvélinni (nema við séum flugmenn) og verðum að treysta öðrum. 

Við getum engu ráðið - verðum að slaka á og treysta.  Það er ekki reyndin þegar um flughræðslu er að ræða, sá/sú sem glímir við flughræðslu slakar ekki á og treystir.    Ég á reyndar vinkonu sem er bæði flughrædd og bílhrædd (hjá öðrum) svo það stemmir.

Það er þó pinku öðruvísi með bílhræðsluna því að þú getur verið að skipta þér af akstrinum eða þekkir þann sem er við stýrið.

Ekki veit ég hvað er gert á námskeiðum gegn flughræðslu,  hvað dáleiðarinn gerir - en mætti kannski dáleiða eitthvað af stjórnsemi úr fólki og vantaust á gangi lífsins?

Þegar ég tala um stjórnsemi þá er það svona þetta að vilja halda i taumana á öllu og öllum. Treysta ekki neinum fyrir sjálfum sér og þurfa helst að fá að ráða því að þannig fari allt best.

 

 Efst á einkennalista Coda samtakanna um stjórnsemi er: 

• "Mér finnst flest annað fólk ófært um að sjá um sig sjálft"

 Hvað þá með að stjórna flugvél? 

 Það er reyndar áhugavert að vita hvaðan öll hræðsla kemur.

"Þó ég fari um dimman dal óttast ég ekkert illt" -   segir í Davíðssálmi 23.  og í framhaldi "vegna þess að þú ert með mér"..

Það er voðalega gott að trúa og treysta - og málið er að við breytum engu með því að óttast,  ef eitthvað gerist þá gerist það.   Eina sem við gerum er að fara í gegnum vanlíðan á líkama og sál,  við förum í gegnum atburðinn fyrir fram,  e.t.v. aftur og aftur,  og við getum verið t.d. flughrædd alla ævi en aldrei lent í flugslysi.  

Það er í sjálfu sér vont slys að fara í gegnum ævina þannig að þegar við þurfum að ferðast í flugvél þá séum við stíf af hræðslu og vanlíðan og lika einhverja daga fyrir flug.  Ef við erum ekki stíf, erum við "dópuð" með lyfi frá lækninum eða ölvuð þannig að við jafnvel hræðum börn um borð,  eins og ég sagði hér frá áðan.

Snýst þetta allt um trú? - Þá er ég ekkert að tala um "religion" bara belief - eða hugsun í okkar kolli. Traust og trú er það sama,  við eigum erfitt með að treysta.  

Við þurum sjálf að hafa stjórn á ytri aðstæðum  - eða ekki. 

Kannski snýst þetta um innri stjórn, innri frið - og traust á almættinu.  

 

Ef við bara segðum upphátt hvað við vildum! ..

Eldri hjón höfðu þann sið að deila einu rúnstykki daglega. - Þar sem eiginmanninum þótti svo vænt um konuna sína,  gaf hann henni alltaf efri partinn - þennan með birkinu (því það fannst honum sjálfum betri hlutinn)  og hann tók sjálfur botninn. 

Þetta höfðu þau gert í tugi ára, og það var ekki fyrr en þau voru komin á áttræðisaldur að eiginkonan spurði manninn hvort að hún mætti fá botninn í eitt skipti. - Maðurinn varð hissa og spurði hvort henni þætti ekki efri hlutinn betri.-

"Nei, reyndar þykir mér botninn betri, ég hef bara aldrei kunnað við að biðja um hann, því ég hélt að þér þætti hann betri" - svaraði þá konan.

Það sem hjónakornin gerðu rangt frá upphafi var að tala ekki saman um hvorn hlutann þau vildu frekar.

Eiginmaðurinn áætlaði að þar sem honum þætti efri hlutinn betri, þætti konunni hans hann líka betri.  Eiginkonan lét sig hafa það að borða neðri helminginn í góðri trú um að eiginmaðurinn væri að fá það sem honum þætti betra. -

Samskipti geta verið flókin .. sérstaklega ef að enginn tjáir sig!

Í öll þessi ár hefðu bæði getað verið að borða þann hlut sem þeim líkaði betur, - og annar kostur,  hefði e.t.v. verið að skera rúnstykkið þvert!  ...

Að sjálfsögðu má heimfæra þessa sögu upp á svo margt í okkar lífi:

"Af hverju sagðir þú ekki að þú vildir?" .......
"Af hverju spurðir þú aldrei?" ...

Það hefur örugglega mátt spara margan misskilninginn (og jafnvel fýluna)  með því að segja og spyrja.

Hver eru svörin og hver er ástæða þess að við segjum ekki og spyrjum ekki? -

Erum við stundum farin að óttast gleðina?

Einn svona "hugsað upphátt" pistill - en hann er um nýjasta uppáhaldsumræðuefnið mitt: gleðina og hvernig við skemmum stundum fyrir henni. "Hætta skal leik er hæst stendur" - af hverju? .. Af hverju ekki að "mjólka" bestu stundirnar og njóta í ystu æsar? -  

Gleðin og þakklætið haldast í hendur. -

Þegar við upplifum að allt er farið að ganga vel - og byrjum að finna gleðina vella fram, förum við mörg að óttast.

Við förum að setja í gang viðbragðsáætlanir,  því eins og margir segja eða hugsa "þetta er of gott til að vera satt" -  og þá förum við að skemma fyrir og erum ekki glöð lengur.  Reynum að leita að einhverju sem gæti mögulega skemmt gleðina, leitum að einhverju til að óttast - ef við bara skemmum ekki sjálf fyrir eða höfnum gleðinni áður en hún hafnar okkur (eða við höldum að hún hafni okkur).

Ef við venjum okkur á það að þakka það sem veitir okkur gleði, -  ekki bara stóru hlutina, heldur litlu fallegu daglegu hlutina,  hversdagslegu hlutina, sem við svona dags dagleg teljum sjálfsagða förum við að ná að gleðjast án þess að óttast.

Þessi hugmyndafræði kemur m.a. frá Brené Brown sem segir:

"There is no joy without gratitude" - 

Rithöfundurinn Paulo Coelho segir að ef vð ættum bara eina bæn væri hún:   "Takk"- eða "Thank you" -

Það gerðist pinkulítið skrítið í sturtu í morgun, - ég fann allt í einu svo vel fyrir vatninu, það mynduðust dropar á augnahárunum og hrundu svo niður. Mér fannst eins og ég væri komin í ævintýri - og langaði ekki að hætta.

Nei, nei  - ég er ekki að klikkast,  bara að taka eftir litlu ævintýrunum - og ég hugsaði að ég þyrfti ekki að fara í Disney World til að upplifa ævintýrin.

Um leið hugsaði ég líka hversu heppin ég væri að geta verið í sturtu og ekki þurft að pæla í hvað vatnið kostaði - og að það væri nóg af því.  Já, ég þakkaði það og þakka það enn.

Á hverju kvöldi er gott að fara yfir daginn í huganum, skrifa niður hversdagslega hluti sem við erum þakklát fyrir og sjá hvort við verðum ekki pinku glaðari dag frá degi.

Einu sinni dreymdi mig um að búa í gömlu steinhúsi í Vesturbænum í Reykjavík.  Nú er það raunveruleiki, - og vá hvað ég er þakklát.  Ég á ekki þetta hús, en hef það til leigu í tvö ár og hvað sem gengur á þá ætla ég að eiga fyrir leigunni,  þó ég eigi ekki endilega fyrir öllu hinu. -

Heimilið heldur vel utan um mig, börnunum mínum finnst gott að koma hingað og hér er góður andi, enda kalla ég húsið "hús andanna."

Ég er að komast aftur í þann "fullnægjugír" að opna fataskápinn og segja "vá hvað ég á mikið"  í stað þess að segja "oh ég hef ekkert að fara í" -  en langflest fötin mín eru orðin margra ára gömul.   Kona slítur ekki fötunum sínum.   Ég get verið þakklát fyrir að hafa ekki vaxið upp úr þeim.

Þakklæti og gleði - það er eins og hestur og kerra.  Þakklæti dregur gleðina áfram. 

Ég þakka fyrir - og gleðst í framhaldi af því.  Ég óttast ekki að eitthvað dásamlegt gerist , ég ætla að leyfa því að gerast og gleðjast óhindrað.

"Fearless og free" er markmiðið mitt.

Ég þakka fyrir meðbyrinn sem ég fæ frá samferðafólki,  þið eruð vissulega vindurinn minn. -  Líka þakka ég mótbyrinn, því mótbyrinn gefur mér innblástur,  eins og til að skrifa pistla.  Hann lyftir mér eins og flugvél - og setur á loft.  Þannig varð t.d. pistillinn sem ég skrifaði í morgun til, pistill um skömm og stolt.

Það er alltaf hægt að finna eitthvað til að vera þakklát fyrir og þá um leið gleðjast yfir því. 

Ef fólk vill fræðast meira - eða læra nýja hugsun,  þakklætishugsun,  þá er hægt að panta viðtal þar eða námskeið sem ég starfa sem ráðgjafi: www.lausnin.is