Gryfjur sem fólk dettur í við skilnað ...

Ég hef haldið utan um námskeið í þó nokkur skipti sem kallast "Lausn eftir skilnað."   Það er margt sem fólk þarf að átta sig á og það er stundum mjög erfitt að fara eftir því sem við vitum, þ.e.a.s. vera fagleg/ur þegar tilfinningar spila stóran þátt.

Það er hægt að lesa pistla um skilnað á www.skilnadur.wordpress.com   en hér ætla ég aðeins að nefna nokkrar gryfjur sem engan langar að falla í en margir falla í.

1. Tala illa um hitt foreldrið fyrir framan börnin.  Börnin upplifa sig hluta af foreldrum sínum og finnst því jafnvel að verið sé að tala illa um sig eða hluta af sér.

2.  Nota börnin sem vopn til að stjórnast í lífi fyrrverandi eða senda þau með skilaboð á milli það getur varðað fjármál, nýjan maka  o.s.frv.

3.  Fókusinn algjörlega stilltur á fyrrverandi og hans/hennar líf - svo að manns eigin líf hverfur í skuggann og batinn eftir skilnaðinn situr á hakanum.   Þar að auki geta börnin fallið í skuggann líka og þeirra velferð.   Orkan fer jafnvel í hefndaraðgerðir gegn fyrrverandi.

4.  Of mikil samskipti milli þeirra sem fráskilin eru,  það er betra að skilnaður sé það sem kallað er "clean cut"  því þá gengur sorgarferlið fyrr yfir en þegar er verið að framlengja því með hjásofi eða "útaðborða" við og við eða hvaða samskipti sem um ræðir.   Það þarf að gefa sér frí frá makanum í góðan tíma,  eða þar til mesti sársaukinn er genginn yfir.  Þau sem eiga börn eiga einungis að hafa samskipti þeirra vegna,  en ekki að fara að róta í tilfinningum þannig að bæði sitja eftir orkulaus og ringluð.   Ef að annar aðilinn hefur ekki viljað skilnað,  gefa "hittingar" honum fölsk skilaboð og væntingar,  svo ekki sé talað um ef börn eru í spilinu,  þau fara að halda að það sé eitthvað að byrja aftur hjá foreldrunum og vonbrigðin verða endurtekin þegar þau uppgötva að það var ekki.   Allir þurfa skýr skilaboð.

5.   Barn sett í hollustu- eða tryggðarklemmu gagnvart stjúpforeldri, ef barni líkar við stjúpu eða stjúpa þá er það hið besta mál.  Foreldri sem elskar barnið sitt vill því vel og ætti ekki í eigingirni sinni að reyna að skemma það samband,  heldur vera þakklátt fyrir að það sé þarna manneskja sem er tilbúin að þjóna og vera góð við barnið.  Foreldri sem sem sendir "eitruð" skilaboð með barninu skemmir ekki síst fyrir barninu.   Barninu verður að vera frjálst að tjá sig á báðum heimilum,  hvort sem það vill tala um hvað mamma/pabbi eru æðisleg eða stjúpa/stjúpi.  Barnið á ekki að þurfa að fara að tipla á tánum.

6.  Barnið yfirheyrt -  ekki af áhuga fyrir hvað barnið var að gera heldur hvað var að gerast á heimili fyrrverandi:  "Hvað gerðir þú hjá mömmu/pabba,  hvert fóruð þið,  hvað voru þau að gera?" o.s.frv. -   Í sumum tilfellum er hringt: "Hvar situr þessi, hvað er hinn að gera" - og barnið þarf að svara foreldri sínu samviskusamlega.  Þetta eru auðvitað ekkert annað en persónunjósnir í gegnum barnið.   (Hef það frá fullorðnum einstaklingi sem var skilnaðarbarn að þetta hafi verið eitt það sem hann þoldi síst, þ.e.a.s. yfirheyrslurnar).

Reyndar eru gemsarnir oft til vandræða - foreldrar að hringja í barnið á matartíma á hinu heimilinu og vilja rabba. - 

7.  Sendar gjafir til fyrrverandi inn á nýja heimilið -  allt undir formerkjum vinskapar, en í raun er þarna verið að minna á sig.

8.   Börnin sett í 2. sæti og nýi makinn í 1. sæti -  oft er þarna um að ræða karlmenn sem stofna nýja fjölskyldu og höndla það ekki að blanda saman börnum úr fyrra sambandi og nýju konunni og e.t.v. hennar börnum og seinna þeirra sameiginlegu.   Gerist oft þegar karlar yngja upp (sem er nokkuð algengt).  Unglingar þrá stundir ein með pabba eða mömmu - bíltúra, sundferðir, bíó, út að borða. 

9.  Fjölskyldan og/eða vinir fari í skotgrafahernað - og taka afstöðu með og á móti,  það þarf tvo til að skilja og það vita aldrei allir hvað hefur gengið á milli tveggja aðila og sögurnar eru oft gjörólíkar eftir því við hvorn aðilann er rætt.  Báðir hafa upplifað ofbeldi og báðir hafa upplifað að þeir séu fórnarlömb - og að einhverju leyti gæti bæði haft rétt fyrir sér! ..  Það þarf tvo til að skilja, og það er enginn 100% saklaus. 

10. Fjölskylda og vinir ganga hart eftir að fá skýringar - stundum er ekkert hægt að útskýra, t.d. ef um andlegt ofbeldi er að ræða.  Ef of hart er gengið eftir skýringum, þá fer fólk oft að mála fv. maka sinn enn verri litum en hann á skilið og setja svartari blett á sambandið en það var - og jafnvel skálda ástæður til að fullnægja skýringaþörf hinna,  og réttlætingaþörf viðkomandi á skilnaðinum og til að líta betur út (eða vera enn meira fórnarlamb og þar af leiðandi fá meiri vorkunn) sjálf/ur.

11.  Eins og við annað sorgarferli, - sem kemur ófrávíkjanlega í kjölfar skilnaðar (nema sorgarferlið hafi staðið yfir innan hjónabandsins/sambandins, - er hætta á að fólk fari í afneitun á sorginni, eða leiti í flóttaleiðir,  áfengi, mat, vinnu, djamm .. eða hvað sem það nú er.  Ef að bati á að nást, verðum við að finna tilfinningar okkar og fara í gegnum þær.  Það eru engin "short cuts" ..

Það er gott að vita þetta, að þetta eru gryfjur og við getum bætt okkur.  Sjálf er ég bæði fyrrverandi og núverandi. Það er erfitt að gera þetta allt rétt og auðvitað er hætta á að meira að segja þeir sem vita falli í gryfjur.  - Það er vegna þess að við erum mennsk og tilfinningaverur.   Ef við föllum í gryfjur þá er mikilvægt að sjá það og fara upp úr þeim, dusta af okkur rykið - biðja okkur sjálf og e.t.v. viðkomandi afsökunar og halda áfram.

Gerum okkar besta,  miðað við fengnar upplýsingar -  hver og einn ber ábyrgð á hamingju sinni, en sameiginlega berum við ábyrgð á hamingju ungra barna og unglinga að hluta til,  og það er margt hér að ofan sem stuðlar að óhamingju þeirra,  illindi milli foreldra annars vegar og svo illindi í garð stjúpforeldra einnig o.fl. o.fl.

"The Blaming Game" - eða Ásökunarspilið, er eitthvað sem allir ættu að hætta að spila,  því það frystir allan bata og framþróun.   Það þarf að taka ástandinu eins og það er og vinna sem best með það.

Það er svo sorglegt að verja lífinu sem okkur er gefið í leiðindi, rifrildi, hatur, afbrýðisemi eða hvað það nú er sem svo oft litar skilnaðarferlið. 

Eftir því meiri kærleikur sem settur er inn í ferlið, og auðmýkt,  þess betur líður okkur sjálfum. 

Það er sársauki sem fylgir því að jafna sig eftir skilnað, hvort sem hann hefur orsakast af trúnaðarbresti eða öðru,  það var a.m.k. draumur sem náði ekki að lifa,  óvænt lykkja á lífsleiðinni sem fæstir taka fagnandi,  þó vissulega fylgi því í einhverjum tilfellum frelsistilfinning að skilja,  í bland við sorgartilfinningar, einmanaleika og tómarúm,  enda samband oft orðið þvingandi sem verið er að brjóta upp.